Cá thòi lòi – một giống cá đến từ biển cả và có thể dễ dàng tìm thấy trên khắp các quốc gia. Đối với những ngư dân thì thòi lòi là loài cá đặc sản tại đây mang đến giá trị kinh tế cao, tuy sở hữu hình dáng không được ưa nhìn nhưng những món ăn từ cá lại mang đến hương vị đậm đà cho người thưởng thức, khám phá sâu hơn về loài cá này qua bài viết dưới đây.
Cá thòi lòi thường xuất hiện ở đâu?
Cá thòi lòi là một cái tên khá lạ có lẽ rất ít người có thông tin chính xác về loài cá này, vậy chúng từ đâu xuất hiện và có hình dáng như thế nào. Theo những thông tin khoa học thì thòi lòi là một giống cá thuộc họ Oxudercinae, đây là giống cá có kích thước nhỏ, chúng rất nhanh nhạy có thể vọt bay lên cao hoặc hòa mình vào với thiên nhiên để tránh kẻ thù có thể tóm được.
Loài cá này có đặc điểm khá kỳ lạ là chúng thường sống trong các bãi lầy ở ven cửa sông hoặc cửa biển. Bùn lầy được coi là vương quốc của chúng, chúng lẫn trong đám bùn và trong các khe đá xung quanh đó, người ta thường tìm thấy sự xuất hiện của chúng tại khu vực hạ lưu sông hoặc biển ở các vùng có khí hậu nhiệt đới mà trong đó có cả khu vực Đông Nam Á và Việt Nam của chúng ta.
Việc khai thác loài cá thòi lòi này rất khó bởi khi nước ngập thì chúng ẩn náu trong bùn chỉ có thể bắt chúng khi thủy triều rút. Chúng cũng chỉ ngoi lên mặt đất khi thời tiết trở nên nắng ráo và chúng quan sát thấy xung quanh không có mối nguy hiểm nào, có hệ thống hô hấp bằng phổi nên ngay cả khi ở trên cạn thì chúng vẫn có thể thở hoàn toàn bình thường, trung bình một con thòi lòi trưởng thành sẽ đạt 27cm.
Tại sao lại có cái tên cá thòi lòi?
Mỗi loài cá lại có một cái tên khác nhau như cá chép, cá rô phi hay cá trê nhưng tại sao lại gọi là cá thòi lòi. Được gọi với cái tên như vậy là do đặc điểm của chúng, thoạt nhìn lần đầu chắc chắn sẽ có nhiều người sợ sệt bởi chúng có bề ngoài vô cùng xấu xí, khác biệt hoàn toàn so với các giống cá khác khi mà sở hữu một đôi mắt lồi siêu to khổng lồ.
Khi chúng nằm dưới mặt bùn thì đôi mắt to của chúng vẫn lồi lên trên mặt bùn khiến ai nhìn vào cũng có cảm giác rợn người. Ngoài ra chúng còn sở hữu một lớp da xù xì, rất nhớt khi sờ vào và trên lưng cá còn điểm một vài đốm có ánh màu xanh trông rất kỳ lạ, đây cũng là loài cá hiếm hoi biết nhảy nên ở nhiều vùng miền còn đặt cho chúng cái tên là cá nhảy.
Giá trị dinh dưỡng của cá thòi lòi
Cũng như các loài cá khác, thòi lòi ngoài việc mang đến giá trị kinh tế cao còn có nhiều giá trị dinh dưỡng cho người sử dụng, thành phần khoáng chất có trong cá thòi lòi gồm:
- Cơ thể con người mỗi ngày cần phải dung nạp một lượng protein rất lớn mà trong đó cá là một trong những thực phẩm cực kỳ giàu chất này. Nên sử dụng loại cá này ít nhất một đến hai lần một tuần để đảm bảo cho cơ thể luôn có lượng protein ổn định nhất.
- Trong cá này còn sở hữu những khoáng chất thiết yếu giúp giảm nguy cơ gây lên các triệu chứng đau tim hay các bệnh về tim mạch khác, người thường xuyên được sử dụng loài cá này sẽ giảm tối đa nguy cơ bị đột quỵ so với người không sử dụng.
- Bên trong thòi lòi có một lượng axit béo omega-3 rất cần thiết cho cơ thể phát triển tốt hơn mỗi ngày đặc biệt là phụ nữ đang trong thời kỳ mang thai rất cần được bổ sung.
- Trong dinh dưỡng của cá có thể ngăn ngừa và điều trị các triệu chứng của bệnh trầm cảm, giúp cho người sử dụng có thể giảm stress công việc và luôn giữ được trạng thái nhiều năng lượng nhất.
- Trong cá thòi lòi có nhiều vitamin D đặc biệt tốt cho những người đang ăn theo chế độ hay ăn kiêng.
Cá thòi lòi được chế biến thành nhiều món ăn độc lạ
Sau khi biết được những thông tin về nguồn gốc của chúng thì không thể bỏ qua những món ăn đầy đủ chất dinh dưỡng từ loài cá này. Sau khi được đánh bắt từ ngoài biển về thì cần phải trải qua một số công đoạn sơ chế trước khi đi vào việc chế biến thành các món ăn, dưới đây là một số món ăn được làm từ nguyên liệu chính là cá thòi lòi mà bạn nên thử:
Nướng muối ớt siêu hấp dẫn
Được ưa chuộng nhất và nhiều người thưởng thức nhất là món cá thòi lòi nướng muối ớt, khi nướng bằng cách này thì vẫn giữ được vị ngọt của cá xen lẫn cùng vị cay tê bên ngoài. Việc chế biến món ăn này cũng khá đơn giản, chỉ cần sơ chế sạch sẽ cá sau đó ướp cùng với các gia vị như muối, ớt, mắm, gừng rồi đem lên nướng trong lò mà ngon nhất thì vẫn là nướng trui rơm dân giã nhất.
Chả cá thòi lòi cuộn tôm
Một món ăn từ giống thòi lòi nữa mà bạn đọc không thể bỏ qua chính là làm chả thịt cá rồi cuộn cùng với tôm. Tận dụng ưu điểm của loài cá này là có nhiều thịt và thịt cũng rất mềm nên sẽ được xay nhuyễn ra thành chả, công thức cũng vẫn giống như các loại chả cá thông thường nhưng sẽ được ăn kèm với tôm cho ra một hương vị hoàn toàn mới.
Gỏi thòi lòi trộn lá lìm kìm
Nếu bạn là một người ưa chuộng những món gỏi từ cá thì đây cũng là một món làm gỏi rất chất lượng. Tuy nhiên để có thể làm được món gỏi vừa giữ được độ ngon của cá mà vừa đảm bảo vệ sinh an toàn nhất thì cần một người sơ chế biết cách làm, món gỏi sẽ đi kèm những loại rau sống khác mà đặc biệt ăn với lá lìm kìm cực kỳ ngon và hấp dẫn vị giác.
Nấu lẩu đặc biệt thơm ngon
Ngoài việc chế biến thành các món xào, nấu thì nấu lẩu cũng là một món ăn tuyệt vời mà bất kỳ ai cũng nên thưởng thức một lần trong đời. Cá dùng để nấu lẩu không cần phải sơ chế hay tẩm ướp nhiều chỉ cần thả trực tiếp vào nồi nước dùng là đã có ngay một món ăn ngon, ngọt mà lại cực kỳ bổ dưỡng, bên cạnh đó nhúng kèm với các loại thực phẩm khác như rau củ quả hay nấm đều rất ngon.
Cách chế biến cá thòi lòi
Món ăn khi thưởng thức muốn được ngon nhất thì khâu chế biến là vô cùng quan trọng. Các bước chế biến hiện nay đều đã được thực hiện đúng theo quy trình vệ sinh thực phẩm và đối với các nhà máy thì còn sử dụng hệ thống công nghệ nên đảm bảo cho ra những sản phẩm cá thòi lòi đạt chất lượng nhất, dưới đây là một số cách chế biến như sau:
Sơ chế cá
- Cá tươi sau khi được đánh bắt lên thì cần phải rửa sạch nhiều lần với nước bởi môi trường sống của chúng là ở ngoài những vũng bùn nên đặc biệt phải được loại bỏ hết lớp bùn đất bám trên bề mặt cá.
- Phần da của loài cá này không sử dụng được bởi có nhiều vết nhớt và trong đó có những hợp chất không tốt cho sức khỏe.
- Trước tiên là bạn cần cầm chắc con cá, dùng lưỡi dao tách phần da cá ra khỏi người cá, bước làm này cần cẩn thận để thịt cá không bị dao làm nát.
- Mổ ruột của cá và loại bỏ những phần ruột không sử dụng được, cũng như các loài cá khác cần phải vứt bỏ túi mật một cách nhẹ nhàng để không làm vỡ sẽ ảnh hưởng đến hương vị của món ăn.
Chế biến cá
- Nếu chế biến món nướng hay rán thì nên khứa những đường ngang dọc theo thân cá rồi mới tẩm ướp gia vị, làm vậy phần gia vị mới ngấm sâu vào trong thịt cá khi ăn sẽ ngon hơn.
- Khi đã hoàn thành xong các bước làm sạch cá thì tùy thuộc vào món ăn mà bạn định chế biến tiếp tục sơ chế theo quy trình để cho ra món ăn ngon nhất.
- Ngày nay có nhiều cơ sở đã làm cá sấy khô, đây cũng là loại được yêu thích nhất bởi vừa dễ dàng bảo quản trong thời gian dài mà vừa có thể chế biến được nhiều món ăn dinh dưỡng.
Những lưu ý khi ăn cá thòi lòi
Mặc dù có giá trị dinh dưỡng cực kỳ cao, rất tốt cho cơ thể của con người nhưng không phải cứ ăn nhiều là tốt mà cần phải chú ý những điểm sau:
- Trong thành phần của mỗi con cá thòi lòi có nhiều khoáng chất mà đặc biệt trong đó là protein nên chỉ nên sử dụng từ một đến 2 lần trong một tuần tránh bổ sung quá nhiều chất vào cơ thể.
- Đây là loại cá có giá trị kinh tế cực kỳ cao, giá cả cũng rất đắt khoảng từ 500 đến 600 nghìn VNĐ trên một kg, vì thế mà khi mua cá cần phải lựa chọn và tìm hiểu kỹ lưỡng những cơ sở đảm bảo uy tín và chất lượng.
- Những người đang trong chế độ giảm cân hay người đã quá dư thừa chất béo thì nên hạn chế ăn loài cá này.
- Khi thưởng thức món ăn thì tốt nhất nên nấu chín kỹ vì không phải ai cũng có hệ tiêu hóa khỏe và cũng không phải ai cũng có thể sơ chế nguyên liệu làm gỏi một cách an toàn nhất.
- Là một loài cá hiếm nên rất khó có thể mua được những con cá đang còn tươi mới nếu như bạn không phải là người dân sống gần khu vực biển cả.
- Nên mua khô cá thòi lòi bởi dễ bảo quản hơn mà cũng dễ tìm mua hơn so với các loại tươi nhưng giá thành lại đắt nên mọi người trước khi mua nên cân nhắc kỹ.
Kết luận
Qua bài đọc trên có thể thấy cá thòi lòi là một món quà mà biển cả mang đến cho tất cả mọi người. Chúng không chỉ mang lại kinh tế cao cho các ngư dân mà những món ăn được chế biến từ chúng cũng rất hấp dẫn, ngon miệng và đầy đủ chất dinh dưỡng, nếu có cơ hội bạn hãy thử ngay để cảm nhận hết được những hương vị đậm đà của thiên nhiên.
