Cá sòng là một loài cá biển, dễ sống và thích nghi với điều kiện môi trường tốt. Từ lâu những món ăn từ cá sòng đã trở nên phổ biến và thu hút sự yêu thích từ mọi người. Vậy thì trong bài viết này, các chị em nội trợ sẽ được tham khảo tất cả thông tin về cá sòng, cách mua cá tươi và cả cách chế biến sao cho hợp khẩu vị, cùng đón xem đến cuối bài viết nhé!
Cách nhận dạng cá sòng không nhầm lẫn
Cá sòng trong tiếng Anh gọi là Trachurus, họ nhà cá này sinh sống ở vùng nước mặn, được các nhà khoa học nghiên cứu và biết chúng phổ biến ở khu vực biển Thái Bình Dương và Đại Tây Dương, chính vì thế chúng được các quốc gia ven vùng biển này khai thác và biến chúng trở thành món ăn khoái khẩu, trong đó có cả Việt Nam chúng ta.
Về ngoại hình, cá sòng có phần đầu nhọn và mõm tương đối dài, ban đầu dễ nhầm lẫn với cá bạc má. Thân cá hình chiếc lá, kích cỡ trung bình khoảng 3 ngón tay người, dẹt toàn thân và thon dần về phía đuôi. Cơ thể chúng được bao phủ bởi lớp da màu trắng bạc, pha chút xanh đậm và có vảy, càng về đuôi thì vảy càng dày và càng nhiều.
Một con cá sòng trưởng thành bước vào kỳ thu hoạch sẽ có kích cỡ 21 – 40cm, cân nặng khoảng 400g đến 1000g. Cá sòng tuy sống ở biển nhưng thịt ít tanh, có vị thịt ngọt béo, mềm, chứa hàm lượng dinh dưỡng cao, cung cấp cho cơ thể một số loại dưỡng chất cần thiết nên được nhiều người ưa chuộng.
Cá sòng sống ở nước ngọt hay nước mặn?
Cá sòng thích nghi với môi trường nước mặn. Ở nước ta, loài cá này tập trung sinh sống ở vùng biển Duyên hải Nam Trung Bộ, nhiều nhất tập trung ở vùng biển Quảng Ngãi và Kiên Giang.
Chúng sống ở ngoài khơi xa đại dương, được đánh bắt bằng tàu bè lớn, có thể nói đây là loài cá ngon mà bổ dưỡng, giá thành hợp lý cho mọi gia đình.
Giá trị dinh dưỡng mà cá Trachurus cung cấp
Cá sòng được biết đến với hương vị đặc trưng của cá biển, nhất là thịt ngọt, dai, béo, nhất là phần lườn cá, có nhiều thịt và ít xương nên trẻ con cũng có thể ăn được. Đặc biệt theo nghiên cứu khoa học thì loài cá này chứa nhiều chất dinh dưỡng, bao gồm những chất sau đây: Năng lượng, Nước, Đạm, Chất béo, Tinh bột, Chất xơ, Đường, Canxi, Sắt, Photpho, Natri, Kali, Cholesterol, Vitamin C, Vitamin B1, Vitamin PP, Vitamin A, Vitamin D, β-Caroten, Phytosterol….
Ngoài ra chúng còn có những công dụng cho sức khỏe như sau:
Cá sòng cung cấp chất dinh dưỡng cho não bộ
Bên trong thịt cá này có chứa loại axit béo omega-3, vậy nên chúng có tác dụng quan trọng trong việc thúc đẩy hệ thống lưu thông mạch máu, bổ cho não bộ. Nhất là trẻ em khi ăn vào sẽ tăng cường trí tuệ, cải thiện trí não, kích thích tư duy sáng tạo. Còn đối với người lớn thì sẽ giảm tình trạng hay quên và mất ngủ thâm niên.
Cung cấp canxi cho xương chắc khỏe
Bên trong cá sòng không chứa nhiều canxi thế nhưng chúng chứa một lượng lớn Vitamin D, một nguyên tố cần thiết cho sự hấp thụ canxi của cơ thể con người. Ăn nhiều cá này sẽ giúp xương được chắc khỏe, dẻo dai hơn, giảm tình trạng đau nhức xương khớp và loãng xương ở người cao tuổi.
Tốt cho sức khỏe tim mạch
Trong thịt của loài cá sòng này có chứa rất ít cholesterol, nồng độ chất này sẽ không tăng thêm trong máu nếu con người ăn phải. Từ đó mà hệ miễn dịch máu của cơ thể được cải thiện, ngăn ngừa phòng chống những căn bệnh gây nguy hiểm đến sức khỏe tim mạch của người sử dụng.
Cá sòng – danh mục những món ngon nấu từ cá
Mỗi loại cá gắn liền với những cách nấu khác nhau, nếu nấu đúng thì chúng mới phát huy toàn bộ tinh hoa và vị ngon vốn có. Ở Việt Nam, cá sòng phổ biến trong món ăn thường ngày của gia đình. Và trong bài viết này, bạn sẽ được xem danh mục những món ăn ngon vừa bắt mắt và hợp khẩu vị được chế biến từ loài cá này.
Món 1: Cá sòng nướng giấy bạc
Nguyên liệu cần chuẩn bị cho món ăn này khá cầu kỳ, đó là cá tươi, bếp than và giấy bạc. Cá này cũng có thể quấn giấy bạc và nướng bên trong nồi chiên không dầu nhưng chắc chắn sẽ không được ngon như nướng bằng bếp than. Gia vị về cơ bản thì có: Muối, chanh, đường, ớt, nước mắm, tiêu, dầu ăn.
Cách làm cá sòng nướng giấy bạc yêu cầu sự cẩn thận, không quá cầu kỳ, như sau:
- Làm sạch cá nhưng không mổ bụng, vì cá tươi nên bụng sẽ không có mùi và không đắng. Đặt cá lên bếp than hồng khoảng 1 phút cho bề mặt chúng chín lại. Lấy cá xuống và quét một lớp dầu ăn lên cơ thể chúng, lấy giấy bạc bọc kín lại và đặt lên bếp than, tiếp tục nướng đều 2 mặt trong vòng nửa tiếng.
- Trong lúc đợi chờ thành quả thì bạn hãy chuẩn bị nước chấm chua ngọt, nước chấm được pha bởi mắm, ít nước sôi, đường, chanh, ớt, tiêu, tỏi,… trộn đều để chấm với thịt cá.
- Cuối cùng nhấc cá xuống bếp, gỡ lớp giấy bạc và vảy trên sống lưng chúng ra, thưởng thức còn nóng sẽ ngon hơn đấy!
Món 2: Cá sòng nấu canh ngót
Món thứ hai trong thực đơn không thể thiếu canh ngót, nấu canh ngót khác với canh chua, nước canh sẽ có vị ngọt của cá, ăn rất bắt vị. Nguyên liệu nấu gồm những món cơ bản như: Cá sòng, một quả Cà chua, thơm, Ớt sừng, Rau mùi, hành lá,… Gia vị đi kèm bao gồm: Muối, dầu ăn, mắm, tiêu…
Làm sạch cá và làm sạch ruột, cắt khúc nhỏ, ướp trong gia vị cho thấm đều trong 15 phút. Thơm gọt vỏ và cắt miếng nhỏ như nấu canh chua, cà chua cắt múi cau, hành lá cắt khúc, nhặt rau thơm,… chuẩn bị đầy đủ và sạch sẽ.
Cho dầu ăn vào nồi, chờ sôi thì cho hành tím vào phi lên đến khi thơm, cho cà chua cắt múi cau vào xào nhuyễn cùng với thơm cắt lát, chờ chúng nhuyễn ra thì cho nước sạch vào nồi để nấu canh, nửa nồi là được.
Chờ đến khi nước sôi hãy vớt bọt ra, cho cá sòng ướp gia vị và ớt sừng vào, mở cửa vừa phải và đun trong vòng 5 phút. Nêm nếm thêm gia vị cho vừa ăn, cho rau thơm vào, đậy nắp tầm 2 phút rồi tắt bếp.
Món 3: Cá sòng chiên
Cá chiên là một món ăn khoái khẩu của gia đình, từ màu sắc đến mùi vị cũng sẽ ngon hơn so với chế biến thông thường, nhất là các bạn nhỏ biếng ăn sẽ yêu thích chúng. Vậy nên các mẹ hãy cân nhắc thêm món này vào thực đơn gia đình nhé!
Nguyên liệu có thể tìm mua dễ dàng: Cá cỡ lớn, giấm, dầu ăn, bột chiên, hành tây, tỏi, ớt, mắm, gia vị,…
Về quy trình chế biến yêu cầu sự cầu kỳ, cẩn thận
Cá sòng lớn sẽ dễ lóc xương, sau khi mua về hãy tách phần thịt cá ra khỏi phần xương cá, cuối cùng đem chúng tẩm ướp gia vị và bột để chiên dễ hơn, cần lóc xương cẩn thận để trẻ con không bị hóc xương.
Cần lọc hết thịt và bỏ ra phần xương nhé, nhằm giúp việc tẩm bột chiên dễ dàng hơn. Hỗn hợp ướp cá đơn giản, cho dầu ăn, giấm, hành, tỏi, băm nhỏ vào trộn đều chúng với nhau.
Không thể thiếu hai nguyên liệu chính là muối và tiêu để cá thêm đậm đà, ướp cá trong vòng 1 tiếng đồng hồ, cho đến khi gia vị thấm đều trước khi chiên, bạn cần đảo đều chúng lên. Lúc gần chiên hãy vớt chúng ra và để ráo.
Gắp từng miếng thịt cá lăn trong hỗn hợp bột đã chuẩn bị. Đặt lên bếp một chảo dầu nóng, lượng dầu vừa phải. Cho lần lượt từng miếng cá vào chảo dầu cho đến khi chúng chín đều. Nếu chiên quá đen sẽ gây hại cho sức khỏe, vì vậy cần chú ý lửa nhé!
Thành phẩm nhận về
Vớt miếng cá chiên ra đĩa trải giấy thấm dầu, chờ dầu thấm hết rồi xếp ra đĩa để bày trí. Với món ăn này không thể thiếu ít rau sống, cà chua, và một chén mắm ngọt đã chuẩn bị từ trước để thưởng thức bài bản.
Ngoài ra còn một cách nấu khác, đó là cá chiên xong có thể làm sốt cà chua rưới lên ăn cùng, cách này cũng đơn giản, quan trọng là bước làm sốt, bạn cũng có thể tham khảo cách này.
Cá có chứa chất độc hay không?
Cá sòng là một loài cá chứa nhiều chất dinh dưỡng, công dụng chúng mang lại cho cơ thể con người là vô cùng lớn và sẽ không có độc, vậy nên mới được đưa vào trong ẩm thực và sử dụng rộng rãi. Tuy nhiên bạn cũng không nên ăn nhiều vì thứ gì dùng quá nhiều cũng sinh ra tác dụng phụ.
Cách chọn cá sòng tươi ngon cho chị em nội trợ
Cá sòng được đánh bắt xa bờ cho nên không thể có hàng tươi lấp lánh mà ít nhiều cũng để qua đêm ướp đá. Bạn nên chọn mua những con cá còn sống, nếu như nó chết thì phải chú ý xem chúng có bị bốc mùi hay không, đã chết lâu chưa, màu sắc có tái đi nhiều không.
Để nhận biết cá sòng tươi hay không, hãy chú ý quan sát mắt cá, nếu mắt trong thì tươi, mắt đục thì ươn. Vảy cá phải bóng, mình cá tròn trịa còn lớp phấn trắng bạc bên ngoài, không bị xước, nhất là chúng còn có độ nhớt nhất định, mang hồng và còn phập phồng.
Còn nếu cá bốc nhiều mùi tanh hay người bán ướp nhiều đá, mắt lõm xuống và đục ngầu, vảy cá bong tróc, vây cá rời rạc, phấn bị đổ, da trầy xước, có màu nhợt nhạt, bụng cá trương ra thì chúng đã bị ươn hoặc ướp nhiều chất hóa học để bảo quản.
Nên mua cá sòng vừa phải, không quá nhỏ cũng không quá lớn để tránh xương và thịt cũng ngon hơn. Nếu có cơ hội thì bạn nên ra cảng biển sớm để mua vì khi này ngư dân vừa cập bến, cá sẽ rất tươi. Mua ở chợ cũng tươi nhưng chúng có thể thông qua việc ướp phân và đá để bảo quản thời gian dài, thịt cá ăn vào sẽ khó có được vị ngon như cá mua ở cảng.
Kết luận
Cá sòng là món ăn quen thuộc với mọi người dân miền trung, chúng vừa trẻ lại vừa bổ dưỡng nên được thực đơn các gia đình ưu ái. Nếu bạn cũng đang quan tâm đến loại cá này thì hãy lưu bài viết về để nghiên cứu dần nhé!
