Cá dứa là loại cá gì? Sống ở đâu? Là câu hỏi của rất nhiều người khi mới nghe đến tên của loài cá này. Tuy nhiên thực chất đây là một loài cá da trơn vô cùng phổ biến ở các tỉnh khu vực miền Nam. Muốn biết thêm thông tin chi tiết về cá dứa, bạn hãy theo dõi ngay bài viết dưới đây nhé.
Một số điều bạn nên biết về cá dứa
Cá dứa là loài cá nhiệt đới, xuất hiện ở hầu khắp các quốc gia Châu Á và đặc biệt là ở hạ lưu sông Mê Kông. Trong đó chúng có một số đặc điểm nổi bật như:
Đặc điểm hình thái
Đây là loại cá có hình dạng đầu khá lớn, có các vây vùng lưng, khi trưởng thành kích thước có thể lên tới 30 – 50 cm. Cân nặng trung bình của một con cá dứa trưởng thành là 4 – 5 kg, có một số loài có thể lên tới 15 – 20kg tùy thuộc vào môi trường sống. Thịt cá được đánh giá là béo, ngọt, săn chắc, ít mỡ và không tanh.
Thức ăn chính của chúng là các loài động thực vật phù du, sinh vật thủy sinh. Ngoài ra chúng cũng ăn cả các loại trái cây của những vùng ngập mặn như mắm, bần,… Trong môi trường nuôi nhốt, cá dứa sẽ ăn các loại thức ăn tổng hợp và sống trong vùng nước có độ mặn trung bình. Thông thường loại cá này không sống nhiều ở những vùng nước ngọt.
Đặc điểm sinh sản
Tập tính sinh sản của cá dứa cũng giống như hầu hết các loài cá khác, đó là đặc tính di cư. Mùa sinh sản của chúng rơi vào cuối hè đầu thu. Vào các tháng 5 đến tháng 10 người ta sẽ bắt gặp những đàn cá này di chuyển sang cửa sông giáp biển để sinh sống, sau đó đẻ trứng.
Mỗi năm cá dứa chỉ đẻ trứng một lần và số lượng trứng được sinh ra cũng rất lớn, lên đến hàng nghìn con. Sau khoảng 2 – 3 tháng trứng sẽ nở ra thành những con cá nhỏ. Quá trình phát triển để đạt được kích thước của một con cá trưởng thành sẽ diễn ra trong khoảng 3 – 4 tháng. Sau quá trình này, cá con sẽ phải tự kiếm ăn và bước vào quá trình sinh sống độc lập.
Hiện nay cá dứa được đánh giá là sản phẩm ngư nghiệp đem lại giá trị kinh tế cao tại đồng bằng Sông Cửu Long. Đặc biệt là các tỉnh An Giang, Bà Rịa – Vũng Tàu, Đồng Tháp, Trà Vinh,…Bên cạnh phục vụ nhu cầu trong nước, loại cá này cũng đã được xuất khẩu đến nhiều quốc gia khác nhau trên thế giới.
Cá dứa tốt như thế nào đối với sức khỏe
Lợi ích đối với sức khỏe của cá dứa đã được nhiều nghiên cứu khoa học chứng minh. Đặc biệt là khả năng cung cấp các dưỡng chất cần thiết cho cơ thể nhằm tăng cường hệ miễn dịch. Trong thành phần của cá có chứa một số vitamin nổi bật như A, D, E, thành phần DHA và Omega 3. Các loại khoáng chất, Canxi, Magie, Protein, Sắt, Kẽm,… Đây đều là những thành phần nổi bật và rất tốt cho cơ thể, nhất là bà bầu, trẻ em, người đang điều trị bệnh.
Theo y học cổ truyền, loài cá này được đánh giá có đặc tính và công dụng tương đương với các loại cá trê, điển hình là có vị ngọt, không độc. Thường được sử dụng trong các trường hợp cần bổ huyết, ích khí, giải nhiệt. Đặc biệt chúng còn được sử dụng như những bài thuốc hỗ trợ điều trị bệnh vô cùng hiệu quả.
Giúp tăng cân, nhanh cải thiện giấc ngủ
Người bệnh bị sụt cân hoặc những người có cơ địa gầy, hay mất ngủ có thể sử dụng cá dứa chế biến thành các món ăn và sử dụng hàng ngày. Nó có khả năng giúp bổ sung vitamin, protein và các hoạt chất giúp cải thiện tình trạng giấc ngủ vô cùng hữu hiệu.
Điều trị viêm gan và vàng da
Kết hợp cá dứa với rau má sẽ tạo ra một bài thuốc dân gian tốt cho việc điều trị các triệu chứng của vàng da và viêm gan. Khi điều trị trong một khoảng thời gian nhất định, bạn sẽ thấy tình trạng bệnh chuyển biến rõ rệt.
Khắc phục việc mệt mỏi sau sinh
Trong dân gian xưa truyền nhau về việc cá dứa có khả năng bổ khí huyết và lợi sữa cho phụ nữ sau sinh. Sử dụng cá kho với nghệ vừa bổ máu, vừa giúp tăng cường sức khỏe và đảm bảo nguồn sữa luôn dồi dào.
Khắc phục triệu chứng đau mỏi xương khớp
Các thành phần DHA, Omega – 3 được coi là “thần dược” trong việc điều trị các bệnh lý liên quan đến hệ cơ xương khớp. Chính vì vậy bổ sung cá dứa trong khẩu phần ăn thường xuyên chắc chắn sẽ đem lại các hiệu quả tích cực trong quá trình điều trị bệnh.
Rất rốt với sức đề kháng trẻ em
Với nhiều thành phần từ vitamin A, E, DHA, Canxi,…đây là thực phẩm có thể giúp trẻ phát triển toàn diện, tăng cường trí não, cải thiện thị lực. Đồng thời hỗ trợ khả năng tăng trưởng chiều cao và hệ miễn dịch với hầu hết trẻ em từ 5 – 10 tuổi.
Những món ăn cực ngon được chế biến từ cá dứa
Khi nhắc đến cá dứa không thể nào bỏ qua được những món ăn nổi tiếng được chế biến kỳ công và đẹp mắt. Nếu bạn đang có ý định làm cơm cho gia đình thì đừng bỏ qua một số món ngon dưới đây
Canh chua cá dứa
Món ăn này rất thích hợp sử dụng trong mùa hè hoặc những ngày thời tiết nóng bức vì nó có khả năng giải nhiệt và vô cùng thành mát. Để tạo nên một bát canh chua ngon, bạn cần phải thật tỉ mỉ trong khâu lựa chọn nguyên liệu và sơ chế. Khi thưởng thức có thể kết hợp với một chút bún, chắc chắn sẽ tạo nên một sự kết hợp vô cùng tuyệt vời.
Nguyên liệu cần chuẩn bị: Cá dứa, cà chua, hành, rau thơm, quả dứa, dọc mùng và một số gia vị nêm nếm.
Cách thực hiện:
- Bước 1: Rửa sạch cá sau đó cắt khúc vừa ăn và ướp với các loại mắm, muối cho vừa khẩu vị của gia đình.
- Bước 2: Thái cà chua, dọc mùng, hành lá và rau thơm thành các đoạn ngắn.
- Bước 3: Xào chín cà chua rồi bỏ dứa và cá vào, chế thêm khoảng 500ml nước lọc và đun đến khi cá sôi.
- Bước 4: Khi cá gần chín, bỏ thêm dọc mùng vào và nêm nếm lại một lần nữa cho vừa ăn. Khi tắt bếp thì cho các loại rau thơm vào là có thể thưởng thức được ngay.
Làm cá dứa kho
Người dân miền Tây thường gọi đây là món cá dứa kho tộ, kết hợp cùng với cơm nóng sẽ là một sự lựa chọn không thể xuất sắc hơn. Khi kho sẽ có vị béo, thịt săn chắc, đậm vị. Một số vùng khi kho cá sẽ cho thêm một số nguyên liệu như thịt ba chỉ, dưa chua giúp món ăn thêm phong phú.
Nguyên liệu cần chuẩn bị: Cá dứa, nước hàng, đường, nước mắm, hành, tỏi, ớt,…
Cách thực hiện:
- Bước 1: Rửa sạch cá và để thật ráo nước, sau đó đem cá đi ướp cùng với các gia vị cho thấm đều trong khoảng 30 phút.
- Bước 2: Sử dụng nồi đất (nếu không có nồi đất có thể dùng các loại nồi thông thường) cho cá vào, sử dụng nước hàng để tạo màu và đổ nước dừa ngập cá.
- Bước 3: Nấu cá trong khoảng 4 – 5 giờ, đến khi nước cạn và sệt lại thì tắt bếp thêm hành lá, rau thơm lên trên và thưởng thức.
Món cá dứa chiên giòn
Đặc điểm của cá dứa chiên là lớp vỏ ngoài giòn rụm nhưng vẫn giữ được độ ẩm bên trong thịt cá. Cá khi chiên không bị mất đi độ ngọt ngược lại vô cùng dậy mùi hương và thơm ngon. Món ăn này rất phổ biến trong các bữa nhậu ngồi lai rai tuy nhiên bạn cũng có thể bổ sung nó trong thực đơn của các bữa cơm hàng ngày.
Nguyên liệu cần chuẩn bị: Cá dứa, dầu, bột chiên giòn, nước mắm, bột ngọt, đường, chanh tỏi ớt,…
Cách thực hiện:
- Bước 1: Cá đem đi sơ chế, bỏ phần ruột sau đó phi lê thành những miếng mỏng và ướp cùng một số gia vị trong khoảng 15 – 20 phút.
- Bước 2: Dùng một chiếc chảo lớn, đổ ngập dầu và đun đến khi dầu thật sôi.
- Bước 3: Lăn phần cá đã ướp qua một lớp bột chiên giòn sau đó thả vào chảo, chiên trong khoảng 10 – 15 phút. Đến khi lớp vỏ ngoài chuyển thành màu vàng thì vớt ra để cho thấm dầu.
- Bước 4: Lần lượt làm hết số nguyên liệu đã chuẩn bị và thưởng thức. Khi ăn bạn có thể kết hợp với tương ớt hoặc pha nước mắm chua ngọt.
Những nơi bán cá dứa hàng đầu
Hiện nay cá dứa được bày bán rộng rãi tại các siêu thị, trung tâm thương mai và cửa hàng hải sản tươi sống. Nếu ở miền Tây, các tỉnh Vũng Tàu, Bạc Liêu,…những vùng chuyên nuôi trồng loại cá này thì bạn cũng có thể ra chợ là có thể dễ dàng mua được.
Tuy nhiên đối với các tỉnh thành miền Bắc thì khó mua hơn một chút do hàng hóa phải được vận chuyển ra và đóng gói cẩn thận. Do đó nếu là người dân miền Bắc và miền Trung, bạn chỉ có thể mua hàng tại siêu thị lớn hoặc cửa hàng chuyên bán thủy hải sản.
Cá dứa được bán với hai hình thức chính là cá tươi và khô cá dứa. Trong đó cá tươi sống chỉ yếu được bán ở miền Nam, còn ở miền Bắc và miền Trung sẽ được bán theo dạng đông lạnh. Mức giá của loại cá này dao động từ 360.000 – 400.000/kg tùy thuộc vào từng nơi bán.
Đối với cá khô bạn sẽ mua được chúng ở hầu khắp mọi nơi với mức giá mềm hơn rất nhiều, chỉ khoảng 150.000 – 250.000/kg. Sản phẩm cá dứa 1 nắng sẽ được bán với giá 120.000 – 200.000/kg. Căn cứ vào nhu cầu sử dụng của bạn để lựa chọn ra sản phẩm phù hợp nhất cho bản thân và gia đình.
Bảo quản cá dứa luôn tươi tốt
Khi mua cá về chế biến nhưng không sử dụng hết thì phải bảo quản như thế nào để luôn tươi ngon, đảm bảo chất lượng? Một số cách dưới đây chắc chắn sẽ hữu ích với bạn.
Đối với cá tươi
Nếu cá dứa tươi không sử dụng hết bạn có thể bảo quản chúng trong ngăn đá tủ lạnh. Trước khi bảo quản bạn cần rửa sạch và để cá thật ráo nước sau đó bỏ vào các hộp đựng thực phẩm, dùng nắp đậy kín lại.
Khi bỏ vào tủ bạn cần lưu ý để chúng cách xa các loại đồ ăn chín và đảm bảo nhiệt độ phù hợp để cá có thể đông lại được. Bạn nên sử dụng trong khoảng từ 5 – 10 ngày sau, tránh để cá quá lâu sẽ khiến các chất dinh dưỡng bị mất đi và không giữ được hương vị tươi ngon như ban đầu.
Đối với các loại cá dứa khô
Cá khô khi mua về bạn cần bảo quản thật kỹ để tránh tình trạng vi khuẩn xâm nhập gây mốc. Cụ thể, bạn nên dùng hộp nhựa khô hoặc túi nilon bọc kín phần cá chưa sử dụng lại để ở nơi khô thoáng, tránh ánh nắng mặt trời. Nếu có túi hút chân không thì hãy sử dụng và bảo quản nơi thoáng mát. Sau khoảng một thời gian bạn có thể đem chúng ra và phơi nắng một ngày rồi tiếp tục bảo quản để giữ được lâu hơn.
Ngoài ra bạn còn có thể bảo quản khô bằng tủ lạnh. Làm tương tự như trên nhưng thay vì để ở bên ngoài thì hãy bỏ chúng vào ngăn mát tủ lạnh. Phương pháp bảo quản này sẽ giúp cho cá giữ được trong một thời gian dài với chất lượng y như thời gian đầu.
Kết luận
Như vậy, bài viết đã cung cấp những thông tin chi tiết nhất về loài cá dứa đến cho độc giả. Mong rằng thông qua bài viết, bạn sẽ có thêm nhiều kiến thức bổ ích cũng như tự chế biến được một số món ăn đơn giản để bổ sung vào thực đơn hàng ngày của gia đình.
